Rejestry Notarialne
W przykrym momencie naszego życia, którym jest śmierć bliskiej nam osoby, oprócz przeżywania żałoby i wspominania zmarłego, przychodzą również problemy z pewnymi formalnościami – w tym sprawy testamentowe. Czasem pojawiają się różne wątpliwości, między innymi – czy w ogóle testament przez bliskiego został kiedykolwiek spisany? Niewiele osób wie, że można taką informację sprawdzić w czymś, co nazywamy Rejestrami Notarialnymi!
Rejestr notarialny, to informatyczny system obejmujący:
RAPD – Rejestr aktów poświadczenia dziedziczenia
oraz
NORT – Notarialny rejestr testamentów.
Rejestracja w NORT jest możliwa od 2011 roku, przy czym nie jest obowiązkowa. Bez rejestracji testament sporządzony przez testatora nadal jest ważny. Rejestrowane mogą być zarówno testamenty sporządzone u notariusza w formie aktu notarialnego jak i te odręczne (tzn. testamenty holograficzne), pod warunkiem ich zdeponowania u rejenta. Rejestr zawiera tylko informację o fakcie sporządzenia lub zdeponowania testamentu danej osoby w danej kancelarii. Testator natomiast może w każdym momencie zażądać usunięcia wpisu z rejestru.
Jak się z tego systemu korzysta?
Warto wiedzieć, nie każdy może osobiście z systemu RN skorzystać. Aby uzyskać potrzebne nam informacje należy udać się do notariusza.
Notariusz w systemie RAPD może:
- Zarejestrować akt poświadczenia dziedziczenia,
- Uzupełnić wcześniej dokonany wpis,
- Dokonać sprostowania wcześniej dokonanego wpisu,
- Poinformować Krajową Radę Notarialną o konieczności wykreślenia wpisu.
Notariusz w systemie NORT może natomiast:
- Dokonać wpisu na podstawie wniosku testatora,
- Sprostować wpis,
- Wykreślić taki wpis,
- Wyszukać potrzebne o wpisie informacje.
Wyszukiwanie wszelkich informacji w systemie przez notariusza odbywa się jedynie na podstawie wniosku testatora lub innej osoby. Jeśli my, jako osoba trzecia, chcielibyśmy aby nasz notariusz informacje na temat danego testamentu, będziemy musieli dostarczyć mu akt zgonu testatora lub jego poświadczony odpis.
Testament w Rejestrze
Baza danych dotyczących testamentów wydaje się być na pierwszy rzut oka istnym rajem dla zakłopotanych, przyszłych spadkobierców. Oczywiście może w niektórych przypadkach okazać się bardzo pomocnym rozwiązaniem, ale niestety możemy trafić też na wiele przeszkód.
Testament nie musi być w ogóle zarejestrowany w powyższym rejestrze. Wszystko co w systemie NORT się znajduje zostało przez notariuszy wprowadzone jedynie na osobisty wniosek testatorów. Oznacza, że szukanego testamentu możemy w tym Rejestrze nie znaleźć, co z kolei może nas utwierdzić w przekonaniu, że może rzeczywiście nie został on nigdy nawet sporządzony.
Prawdą jest, że zdecydowana większość testamentów nie jest rejestrowana w opisanym Rejestrze, chociaż ich liczba w NORT z roku na rok rośnie. Znaczenie Notarialnego rejestru testamentów będzie większe, gdy rejestracja testamentów zacznie być normą.